Drobna objętościowo książeczka Katarzyny Joanny Kozłowskiej Psychologia w zawodzie trenera piłki nożnej jest bardzo ciekawą inspiracją nie tylko dla kibiców i psychologów sportu. Ustawienie trenera i drużyny piłkarskiej w centrum zainteresowania i obudowanie ich wiedzą psychologiczną pomagają porównać tę profesję do każdego innego lidera pracującego z zespołem. Sformułowanie lider jest tutaj jak najbardziej adekwatne. Tak samo jak używane zagranicą menedżer.
O kluczowej roli trenera i psychiki w sporcie zawodowym raczej nikogo dzisiaj nie trzeba przekonywać. Fenomen kadry piłkarskiej pod wodzą trenera Adama Nawałki jest najbardziej jaskrawym przykładem jak ważna jest osoba trenera-lidera, pracującego tak samo nad kondycją, techniką, co nad psychiką swojego zespołu. W dzisiejszej serii Ekstraklasy Lech Poznań pokonał Legię Warszawa 1:0. Niedawno wygrał także z najlepszą drużyną ligi włoskiej. Niby nic dziwnego. W końcu to Mistrz Polski. Jednak po zdobyciu tego tytułu Lech Poznań przegrywał wszystkie kolejne mecze. Coś złego działo się tej w drużynie. Do czasu zmiany trenera. Po niej, zespół ponownie zaczyna wygrywać. Nie było możliwe radykalne przebudowanie przygotowania fizycznego czy technicznego w tak krótkim czasie. Możliwa jednak była praca z psyche – motywacją i ponowną wolą zwyciężania.
Większość traktuje styl trenerski Jose Mourinho i Josepa Guardioli przeciwstawnie, jak ogień i wodę. Autorka pokazuje punkty wspólne i udowadnia, że pod względem formy pracy, a także umiejętności psychologicznych łączy ich więcej niż ktokolwiek sądzi.
Niektóre z bardzo ciekawych wątków:
„Jeśli poświęcisz tyle samo czasu rozwojowi filozofii trenerskiej, ile poświęcasz rozwijaniu wiedzy o technice sportu, będziesz lepszym trenerem” (R. Martens, The Successful Coaching)
Kilka różnic w stylu trenera sportowego według Billa Beswicka: Styl tradycyjny – nastawienie na wygrywanie, skupienie na zadaniu, prymat wyników, mówienie, trener jako były zawodnik. Styl nowoczesny – nastawienie na wygrywanie, skupienie na graczu, prymat doskonałości, przekonywanie, najpierw słuchanie, a potem mówienie, trener jako wykwalifikowany specjalista.
System motywacyjny opierać powinien się na pięciu elementach: 1) Branie pod uwagę uwarunkowań zarówno osobowościowych jak i sytuacyjnych (w przypadku słabych wyników bardzo często szuka się przyczyn w cechach osobowościowych, co służy tworzeniu ocen i stygmatyzacji. Z tego powodu postuluje się większy balans w poszukiwaniu motywatorów) 2) Zrozumienie różnorodnych motywatorów każdego z członków zespołu 3) Zmienić środowisko w celu zwiększenia motywacji 4) Dostosować narzędzia motywacyjne do indywidualnych potrzeb (nie istnieją narzędzia uniwersalne dla całej drużyny) 5) Zarażać piłkarzy własną postawą !
Wypisz wymaluj z podręczników przywództwa dla menedżerów.
[zdjęcia pochodzą z serwisu www.pixabay.com oraz ze strony Wydawnictwa Adam Marszałek]